Saariaho Festival

do 13 t/m zo 16 maart 2025
Wonderschone muziek van een droomachtige kwaliteit

In de zomer van 2023 overleed Kaija Saariaho op zeventigjarige leeftijd. Ze was op het hoogtepunt van haar roem en werd geëerd als de componist die het modernisme weer een even menselijk als sprookjesachtig gezicht gaf. Het Muziekgebouw eert haar met het Saariaho Festival. Een unieke mogelijkheid om kennis te maken met deze ‘wonderlijke muziek van een droomachtige kwaliteit’ (NRC). Van haar vroegste spectrale werken tot haar laatste soloconcert, alles komt langs. Ondertussen biedt het randprogramma een veelomvattende blik op haar leven en werk.

Kaija Saariaho vestigde haar naam met elektroakoestische werken als Lichtbogen (1986) en groeide uit tot een grootheid met het vioolconcert Graal théâtre (1994) en de opera L’Amour de loin (2000). Sindsdien geldt ze als de vrouw die met zeer moderne muzikale middelen het hart van velen weet te raken. Het vierdaagse Saariaho Festival, dat mede tot stand kwam in samenwerking met Asko|Schönberg en haar uitgever, is de beste spoedcursus om verliefd te worden op haar werk.

Programma

Nieuws en achtergronden

Randprogramma

Het randprogramma is gratis te bezoeken, m.u.v. de masterclasses.

FILMS

Beleef in het filmprogramma haar laatste opera Innocence, een ‘masterpiece’ aldus de New York Times en de documentaire Echoes of the Universe, waarin Saariaho's volledige levensverhaal nauwgezet wordt gevolgd van haar jeugd in Helsinki tot haar laatste jaren in Parijs. 

Data en tijden worden binnenkort bekend gemaakt.

EXPOSITIE

do 13 t/m zo 16 maart
Bekijk in een mini-expositie Saariaho’s prachtige partituren, schetsen, foto’s en video’s.

GELUIDSINSTALLATIE

Tuomas Norvio - Spatial variations for a Hank drum
vr 13 t/m zo 16 mrt / Kleine Zaal

De Finse geluidskunstenaar Tuomas Norvio maakt voor het Saariaho Festival een bijzondere versie van zijn geluidsinstallatie Spatial variations for a Hank drum. Het hart van deze speciale installatie is een stalen spleettrommel in de vorm van een vat. Dit vat wordt ‘bespeeld’ door solenoïden, elektrische spoelen die magnetische velden genereren. Bezoekers leggen hun hoofd op een van de vijf ‘augmented audio’-kussens, voor een persoonlijke, verbluffend immersieve klankervaring.

De audiokussens van het Finse bedrijf HUMU creëren een geluidsbubbel, zodat omstanders nauwelijks iets horen. Ze trillen bovendien heel subtiel op bepaalde frequenties. Naast de ‘Hank drum’ – een kruising tussen een olievat (of tank) en de hang (een Zwitserse pantrommel) – gebruikt Norvio in deze versie van zijn installatie nog een geluidsbron: live onderwatergeluid uit het IJ, opgenomen met hydrofoons die rondom het Muziekgebouw in het water hangen. Vrijdagavond geeft Norvio midden in zijn installatie een elektronisch liveconcert.

_{Spatial variations for a Hank drum (foto's Eino Ansio)}

POP-UP CONCERTEN

Korte pop-up concerten door studenten van Nederlandse conservatoria vinden plaats tijdens het festival:

• Sept Papillons door cellisten;
• Six Japanese Gardens door slagwerkers.

Data en tijden worden binnenkort bekend gemaakt.

INLEIDINGEN

Voorafgaand aan ieder avondconcert verzorgt o.a. muziekjournalist Frederike Berntsen, regisseur Peter Sellars een inleiding met gastsprekers.

do 13 maart / Foyerdeck 1
Inleiding op het concert Openingsconcert Saariaho Festival 

vr 14 maart / Foyerdeck 1
Inleiding op het concert Terra Memoria door Peter Sellars met musici van Meta4

za 15 maart / Foyerdeck 1
Inleiding op het concert Saariaho’s kamermuziek

za 15 maart / Foyerdeck 1
Inleiding op het concert Reconnaissance door Frederike Berntsen met Nils Schweckendiek

zo 16 maart / Foyerdeck 1
Inleiding op het concert Kaija Saariaho en Anssi Karttunen door Frederike Berntsen

Tijden en gastsprekers worden binnenkort bekend gemaakt.

VOORPROGRAMMA'S

Wordt binnenkort aangekondigd

MASTERCLASSES & WORKSHOPS

Kaija Saariaho werkte tijdens haar carrière samen met verschillende belangrijke musici, dirigenten en regisseurs. Zij waren essentieel in de ontwikkeling en uitvoering van haar oeuvre. Tijdens het Saariaho Festival belichten vier masterclasses deze bijzondere relaties.

Masterclass theater door Peter Sellars
do 13 mrt / Grote Zaal
De Amerikaanse regisseur Peter Sellars, internationaal bekend door zijn baanbrekende interpretaties van klassiekers en moderne opera, bracht de muziekdramatische werken van Saariaho op het toneel tot leven. Hij regisseerde onder meer het oratorium La Passion de Simone (première in Wenen, 2006), de opera’s L’Amour de loin (première in Salzburg, 2000) en Only the Sound Remains (première bij DNO in Amsterdam, 2016). 

Masterclass strijkers door Meta4
vr 14 mrt
Het succesvolle Finse strijkkwartet Meta4 onderhield een speciale band met Saariaho. Niet alleen bracht het kwartet meerdere cd’s uit met composities van Saariaho, ook werkte Meta4 mee aan haar kameropera Only the Sound Remains.

Masterclass trompet door Verneri Pohjola
Saariaho werkte sinds begin 2022 samen met jazztrompettist Verneri Pohjola. Hun samenwerking resulteerde in het trompetconcert HUSH, dat ook haar laatste werk zou worden. Het concert is op te vatten als een reis door haar leven.

Masterclass cello door Annsi Karttunen
De veelgevraagde Finse cellist Annsi Karttunen was sinds de jaren 80 van de 20e eeuw bevriend met Kaija Saariaho. Sindsdien betrok zij hem bij al haar cellowerken. Karttunen licht de fascinatie van Saariaho met Japan toe aan de hand van haar compositie Six Japanese Gardens. 

Data, tijden en prijzen worden binnenkort bekend gemaakt.

_{Peter Sellars en Kaija Saariaho}