Reza Namavar & Maxim Shalygin
14 sep 2024, 20:15 – Bruckner Casco Festival
Wat ga je horen?
Nieuw stuk van Reza Namavar: Bruckner én Reza bouwen met weinig thematisch materiaal een enorm stuk op; zo’n thema wordt in hun muziek onherkenbaar vervormd, uitgerekt, omgedraaid. Beiden vinden dat er alleen groot geluid kan zijn als er ook heel klein geluid is, en spelen hun hoogste instrumenten soms steeds hoger en de laagste lager om extreem contrast te realiseren. Luister naar Reza’s Bach in Perzië en hoor wat je te wachten staat.
Nieuw stuk van Maxim Shalygin: Maxim had niets met Bruckner tot hij de machtige olifantstappen uit zijn muziek hoorde in Ingmar Bergmans film Sarabande. Hij is gefascineerd door het gevoel van gewichtloosheid in Bruckners muziek en laat 13 koperblazers van het Ludwig Ensemble orgelend openen met de slotrede uit Bruckner 8. Tijd en ruimte bestaan niet meer en Maxims muziek brengt je in een andere galaxy. Luister naar Maxims Serevade en hoor wat je te wachten staat.
Reza Namavar & Bruckner 3
Reza begon op 14-jarige leeftijd met componeren en besloot zich volledig te richten op zijn studie compositie aan het Koninklijk Conservatorium te Den Haag. Daar studeerde hij bij Martijn Padding, Gilius van Bergeijk en Louis Andriessen die hem alle drie in zijn werk positief hebben beïnvloed. In 2017 won Reza Namavar de Willem Breuker prijs. Reza kan zijn muziek met een heel eenvoudig thema laten beginnen om dat thema vervolgens de ultieme transitie mee te geven, het helemaal uit te klappen, te bewerken, omdraaien, vervormen, dit alles gebruikmakend van vrijwel hetzelfde muzikale materiaal. Als luisteraar kost het inspanning dit thematisch spel te ontwaren. Zijn pianostuk Ti’afa’a is hiervan een sprekend voorbeeld, maar ook in de reizende plaatjes die hij voor het NBE van Bachs Goldbergvariaties heeft gemaakt, is het zijn grote fantasie in combinatie met zijn grondige ambachtelijke kennis die hij inzet om deze bedwelmende en verrassende transformaties tot leven te roepen. De energie die hij hiervoor aanwendt verkleurt even grillig van up tempo tot lyrisch bedachtzaam en kalm.
Reza over zijn nieuwe compositie
‘Bruckner is de man van het grote geluid. Hij werd vaak verguisd vanwege zijn orkestrale verdubbelingen (meerdere instrumenten spelen hetzelfde), maar men kan dit ook anders bekijken: Is een massaal geluid (tutti: iedereen speelt) niet het uiterste uiteinde van orkestrale dichtheid? Zijn grootse geluid bereikt hij door 1. verdubbelingen, 2. tutti én 3. het uitrekken van het bereik, de ‘ambitus’. Dat laatste wil zeggen: de hoogste instrumenten steeds hoger en de laagste steeds lager laten spelen. Ik wil evenals de derde symfonie vier delen componeren die gaan over dat grote geluid versus een heel klein geluid, want mijn idee is dat je groot geluid alleen opmerkt als er ook klein is.’
Maxim Shalygin & Bruckner 8
Maxim is een Oekraïens-Nederlands componist. In 2010 verhuisde hij naar Nederland. Hij schreef er meer dan 40 werken in genres als kamermuziek, vocale muziek, symfonische en elektroakoestische muziek, maar ook schreef hij voor theater, ballet en film. De laatste jaren componeerde hij S I M I L A R voor een bepaald aantal identieke instrumenten voor topmuzikanten die de meest complexe en verfijnde kleuren van de partituur reproduceren. Zijn composities combineren een breed scala aan technieken met psychologisch inzicht en spiritualiteit en ontvouwen de klanken van de instrumenten in al hun sympathieke sonoriteit.
Maxim over zijn nieuwe compositie Bleeding
Maxim over zijn nieuwe compositie Bleeding: ‘Ik maakte voor het eerst kennis met de muziek van Bruckner, vele jaren geleden, toen ik nog een kind was op de muziekschool. Toen liet deze muziek geen enkel spoor bij mij achter en in de toekomst vermeed ik zelfs de confrontatie ermee. Maar een zomer begon ik alle films van Bergman te bekijken en toen ik bij Sarabande aankwam, werd ik getroffen door een moment waarop de hoofdpersoon in zijn kamer naar verbazingwekkend krachtige muziek luisterde. Direct nadat ik het had bekeken, ontdekte ik dat het het Scherzo uit Bruckners Negende Symfonie was. Sindsdien is mijn relatie met de muziek van Bruckner nooit meer dezelfde geweest. De laatste tijd heb ik ontdekt dat deze muziek, als geen andere uit de negentiende eeuw, dichtbij het heden staat. Bijzonder opmerkelijk is Bruckners gebruik van de tijd in zijn symfonieën. Dat is wat mij het meest fascineert aan zijn muziek. Op het eerste gezicht lijkt de tijd uitgerekt, maar wanneer je deze tijdstroom betreedt, heb je het gevoel alsof je in een soort gewichtloosheid verkeert, zweeft zonder je eigen gewicht te voelen. Dit is een zeldzaam gevoel in de muziek en een gevoel dat ik mijn hele leven op verschillende manieren heb geprobeerd te bereiken.’
Lees meer op brucknercasco.nl
Het concert:
